Oorzaken
Psychologische hulp
Actieplan studentenwelzijn
Studententijd is de tijd van je leven. Of ja, dat zou het moeten zijn. Maar als je nu aan menig studenten vraagt of ze écht genieten, is het antwoord vaak dat dit behoorlijk tegen valt. Want we moeten knallen, presteren en nog meer knallen. Zelfs op feestjes is de grote prestatiedruk en de stress een veel voorkomend gespreksonderwerp. Uitputting, extreme vermoeidheid, stress en soms zelfs burn-outs. Is het een serieus probleem, of valt het allemaal wel mee?
Steeds meer studenten hebben last van psychologische problemen, zijn uitgeput en hebben last van burn-out klachten. Een landelijk onderzoek bij studenten heeft nog niet plaatsgevonden, echter hebben verschillende instellingen onderzoeken gedaan en enquêtes afgenomen bij studenten. Uit onderzoek van de Landelijke Studentenvakbond is gebleken dat 34,6 procent van de studenten een verhoogde kans heeft op een burn-out, in tegenstelling tot de 14,6 procent bij de werkende, gezonde bevolking. Ook Hogeschool Windesheim in Zwolle neemt al jaren enquêtes af bij haar studenten en neemt een groei in het aantal studenten met mentale klachten waar. Uit dit onderzoek bleek dat een op de drie studenten last heeft van psychische problemen.
Oorzaken
De oorzaak van deze problemen ligt vaak bij de groeiende prestatiedruk, de negatieve invloed van sociale media en het combineren van studie, werk en een sociaal leven. “Haal dat papiertje nou maar, dan kom je er wel” gaat tegenwoordig niet meer op. Je kunt je diploma halen, maar als je erbuiten niet nog vrijwilligerswerk, relevante werkervaring en bestuurservaring is het tegenwoordig lastig om na je studie een goede baan te krijgen. De prestatiedruk is enorm. Behalve dat, is sinds de afschaffing van de basisbeurs een enorme druk ontstaan zo snel mogelijk je studie te halen. Want hoe langer je er over doet, hoe groter de schuld. Vaak nemen studenten er een of twee bijbaantjes bij, om de schulden zo klein mogelijk te houden.
Jolien Dopmeijer, promovendus en docent aan de Hogeschool Windesheim ziet meerdere problemen. Niet alleen de toenemende klachten bij de studenten is problematisch en zorgwekkend, ook de reactie van de maatschappij draagt bij aan deze klachten. De oudere generaties zien de studenten vaak als de generatie die niet weet wat werken is. Studenten voelen zich hierdoor vaak niet serieus genomen, waardoor het negatieve zelfbeeld groeit en de klachten die een burn-out kunnen veroorzaken dus ook toenemen. Dopmeijer geeft aan dat het burn-out probleem bij studenten niet licht genomen moet worden en dat degelijke urgentie is geboden.
Psychologische hulp
In 2016 hebben studentenpsychologen al aan de bel getrokken. De wachttijden werden steeds langer, terwijl de vraag naar psychologische hulp steeds groter werd. Het probleem speelt al veel langer, maar het is moeilijk bespreekbaar. Studenten voelen zich niet serieus genomen en hebben het gevoel dat hun klachten onder de mat geschoven worden. Pim Cuijpers, hoogleraar klinische psychologie van de Amsterdamse Vrije Universiteit erkent het probleem. Wat precies de oorzaak is durft hij niet te zeggen, omdat er verschillende oorzaken kunnen zijn voor psychologische problemen. Of er sprake is van een toename kan hij ook niet met zekerheid zeggen. Het is nog altijd moeilijk bespreekbaar en studenten vragen niet vaak om hulp. Hij geeft echter wel aan dat het verder niet relevant is of 10% of 20% van de studenten kampt met psychologische problemen, het is een probleem dat moet worden opgelost.
Jeanette Van Rees, voorzitter van het landelijk overleg Studentenpsychologie, is het niet eens met de uitspraken dat er sprake zou zijn van een groot probleem. Zij noemde in een gesprek met Trouw het begrip burn-out ‘overhyped’ en gaf aan dat onzekerheid bij de leeftijd hoort en geen psychisch probleem is. Het ISO geeft aan het niet eens te zijn met de uitspraken van verschillende psychologen, dat het probleem “wel mee valt”. Deze uitspraken dragen bij aan de onzekerheid van de studenten, waardoor zij nog meer klachten kunnen ervaren omdat zij zelfs door professionals niet serieus voelen genomen.
Actieplan Studentenwelzijn
Dopmeijer is een van de auteurs van het Actieplan Studentenwelzijn, dat april 2018 verscheen. In dit actieplan zijn worden verschillende oorzaken van de psychische problemen bij studenten beschreven en worden een vijftal pijlers gegeven ter bevordering van het studentenwelzijn. Ook het Interstelijk Studentenoverleg (ISO) en de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) zijn auteur van dit Actieplan. Zij hopen dat dit actieplan er voor zorgt dat studenten merken dat hun klachten wel degelijk serieus genomen worden en dat zij serieus genomen worden.
Geschreven door Nicky Limbourg