Geschreven door Denise van Kempen
Meer dan één op de tien vrouwen in Nederland is verkracht, blijkt uit de cijfers van Rutgens. Jaarlijks komen er 10.000 slachtoffers bij. De meeste van deze slachtoffers doet geen aangifte of kan dit niet doen omdat de verkrachting niet als zodanig wordt erkend.
Meer dan één op de tien vrouwen in Nederland is verkracht, blijkt uit de cijfers van Rutgens. Jaarlijks komen er 10.000 slachtoffers bij. De meeste van deze slachtoffers doet geen aangifte of kan dit niet doen omdat de verkrachting niet als zodanig wordt erkend.[1]
Geen erkenning
In Nederland is er op het gebied van verkrachting slechte wetgeving. Momenteel is verkrachting namelijk alleen strafbaar wanneer hier geweld en/of dwang bij komt kijken (art. 242 Sr). Gebleken is dat 70% van de slachtoffers echter bevriest bij een verkrachting.[2] Zij zijn zo angstig en ondervinden zo veel paniek dat zij zich niet meer kunnen bewegen. Hun verkrachting wordt niet erkend, zij kunnen geen aangifte doen en de dader gaat vrij uit.
Seks tegen de wil
In 2011 is het Verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld gepubliceerd. Vanaf 1 maart 2016 is dit verdrag in Nederland in werking getreden. Als gevolg van dit verdrag wil Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid, CDA) niet alleen verkrachting maar ook seks tegen de wil strafbaar stellen. Dit deed hij eerst met een wetsvoorstel waarin naast art. 242 Sr (verkrachting) ook een wetsartikel werd toegevoegd aan het Wetboek van Strafrecht met de titel ‘seks tegen de wil’. De straf op seks tegen de wil was in dit wetsvoorstel lager vastgesteld dan de straf op verkrachting.
Hierop volgden heftige en boze reacties van een hoop vrouwen, maar ook van instanties zoals Amnesty International en daarnaast was er hevig verzet in de Tweede Kamer van bijvoorbeeld de VVD. Zij zijn het er allemaal niet mee eens dat wanneer je je niet verzet er geen sprake is van verkrachting. Het is echter zo dat veel vrouwen in een gevecht tegen een man niet zouden winnen en de gevolgen van een poging tot verzet catastrofaal kunnen zijn. Daarnaast bevriest als gezegd 70% van de slachtoffers, waardoor zij zich niet meer kunnen bewegen en dwang en geweld dus niet van toepassing hoeven te komen. Ik vind het dan ook afschuwelijk dat hier een minder hoge straf voor kan worden gegeven c.q. wordt gegeven.
Verkrachting met gradaties
Als reactie hierop heeft Minister Grapperhaus een nieuw wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer. Hierin worden alle vormen van onvrijwillige seks strafbaar gesteld en aangemerkt als verkrachting. Als de dader ‘behoorde te weten’ dat het slachtoffer geen seks wilde, is dat al strafbaar. Er zullen drie gradaties in het artikel worden geïntroduceerd. Een lichte ‘schuldvariant’, een zwaardere ‘opzetvariant’ en de variant waarbij het gebruik van dwangmiddelen, zoals geweld, stevig strafverzwarend zullen werken.
Grapperhaus hoopt door deze lichte ‘schuldvariant’ op te nemen in de wet, dat een officier van justitie straks eerder tot het oordeel komt dat de zaak kansrijk is bij de rechter, waardoor minder daders vrijuit gaan.[3]
Consultatie
Inmiddels is zondag 7 maart jongstleden de tot op dat moment nog ontbrekende strafmaat toegevoegd aan het wetsvoorstel. In het aangescherpte wetsvoorstel kunnen overtreders vier tot negen jaar gevangenisstraf opgelegd krijgen.
Maandag 8 maart is het wetsvoorstel in consultatie gegaan. Dat houdt in dit geval in dat eenieder mag reageren op het bedoelde wetsvoorstel.[4]
Goede start
Dat er nu een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer ligt waarbij alle soorten van onvrijwillige seks als verkrachting worden gezien is ten slotte een erg goed begin, maar dit is nog niet alles. Het zou mooi zijn als nu ook daadwerkelijk meer daders kunnen worden opgepakt en dat het gegeven dat één op de tien vrouwen worden verkracht, omlaag gaat.
[1] ‘Seksueel geweld in Nederland’, amnesty.nl, laatstelijk geraadpleegd op 30 januari 2021 (online).
[2] ‘De freeze reactie tijdens een verkrachting’, slachtofferwijzer.nl, laatstelijk geraadpleegd op 30 januari 2021 (online).
[3] R. Meijer, ‘Seks tegen de wil, maar zonder verzet, wordt toch verkrachting’, Volkskrant.nl, 5 november 2020 (online).
[4] ‘4 tot 9 jaar cel voor verkrachting in aangescherpt wetsvoorstel Grapperhaus’, nos.nl, 8 maart 2021 (online).