Rechtvaardig
Het nadeel van het inzetten van kinderpornografie als ‘lokaas’ door het OM, is dat het OM hiermee inbreuk maakt op de privacy van de daders. Hun gegevens worden namelijk opgeslagen wanneer ze op dit lokaas klikken en dat is in strijd met artikel 10 van de Grondwet. Ingevolge artikel 10 van de Grondwet heeft eenieder immers recht op privacy.

Een inbreuk hierop is echter te rechtvaardigen met verwijzing naar het bekende Lokfiets- arrest.[8]  Hierin heeft de Hoge Raad bepaald: ‘Het gebruik van een dergelijk lokmiddel is in het algemeen niet onrechtmatig indien daardoor (a) de verdachte niet is gebracht tot andere handelingen, en (b) de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit niet zijn geschonden.’ (A) is in onderhavig besproken geval ontkennend te beantwoorden. Men vindt de kinderpornografie die als ‘lokaas’ door het OM online is gezet, alleen wanneer zij daarop klikt. Ook (b) is ontkennend te beantwoorden.

Bij het proportionaliteitsbeginsel wordt er namelijk gekeken of de gebruikte methode wel in proportie staat tot het beoogde doel. De onderliggende vraag is met andere woorden: staat de schending van de privacy van de daders in proportie tot het doel, te weten het oppakken van de daders waardoor schending van artikel 11 van de Grondwet (onaantastbaarheid van het lichaam) voorkomen kan worden? Het antwoord op deze vraag spreekt voor zich. De schending van de onaantastbaarheid van het lichaam wordt weegt zwaarder dan de schending van de privacy van de daders. Het subsidiariteitbeginsel houdt in dat hogere instanties niet iets moeten doen wat door lagere instanties kan worden afgehandeld. Ook hier houdt men zich strikt aan, nu het bekijken van het ‘lokaas’ niet alleen door Nederlandse pedofielen zal worden gedaan, maar ook door buitenlandse pedofielen. Grensoverschrijdende criminaliteit vraagt om een effectieve internationale samenwerking. Zo kan het OM opsporingsautoriteiten in andere landen vragen onderzoek te doen, of met deze opsporingsautoriteiten samenwerken. Daarom moet het OM met deze bevoegdheid zijn belast en niet een lagere instantie zoals de politie.[9]

Voor de slachtoffers heeft het seksueel misbruik de meeste impact, maar ze zijn niet de enige die het er moeilijk mee hebben. Zo heeft het ook impact voor de familie van het slachtoffer. Ze voelen zich schuldig, omdat ze het seksuele misbruik niet hebben opgemerkt dan wel voorzien. Ook de opsporingsambtenaren die het beeldmateriaal moeten onderzoeken hebben het er erg lastig mee. Voor hen zou het een groot verschil maken, wanneer er door middel van ‘lokaas’ daders kunnen worden opgespoord. Hierdoor hoeven ze minder beeldmateriaal te doorzoeken.

Redden van de slachtoffers
Een instantie die slachtoffers van kindermisbruik helpt, is Slachtofferhulp Nederland. Slachtofferhulp Nederland helpt jaarlijks 200.000 slachtoffers en nabestaanden om hun leven weer op te pakken na een heftige gebeurtenis. Zo helpen zij ook de slachtoffers van kindermisbruik. Zij helpen deze kinderen op emotioneel vlak door met ze te praten over de gebeurtenissen, maar ze ondersteunen ook in het strafproces en helpen om de schadevergoeding die ze verdienen te verhalen bij de daders.[10] Slachtofferhulp werkt ook veel samen met het OM, om het strafproces voor de slachtoffers zo goed mogelijk te laten verlopen. Op 13 oktober 2020 heeft een grote meerderheid van de Tweede Kamer gestemd voor de Wet Uitbreiding Slachtofferrechten. Hierdoor komen de wensen van het slachtoffer in het strafproces centraler te staan. Slachtofferhulp Nederland is nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van deze wet en noemt dit dan ook een grote stap voorwaarts naar een beter proces voor de slachtoffers.[11] Als afgestudeerd jurist kun je bij Slachtofferhulp Nederland gaan werken en daar bijvoorbeeld juridisch advies geven. Ook kun je nu al vrijwilligerswerk doen of een stage lopen.

Concluderend is het noodzakelijk dat het Openbaar Ministerie kinderporno online mag zetten als ‘lokaas’ om zo daders op te sporen. Dit is een snellere en effectievere manier om de daders op te sporen, dan de ‘ouderwetse’ manier die momenteel in Nederland wordt gebruikt. De schending van privacy van de daders kan worden gelegitimeerd door het doel dat wordt nagestreefd: het opsporen van daders van seksueel misbruik en het bieden van hulp aan hun slachtoffers.

[8]  HR 28oktober 2008, ECLI:NL:HR:2008:BE9817.
[9] ‘Internationale samenwerking’, om.nl, verkregen op 23 oktober 2020.
[10] ‘Slachtofferhulp Nederland staat voor u klaar’, slachtofferhulp.nl, verkregen op 17 oktober 2020.
[11] ‘Wet uitbreiding slachtofferrechten aangenomen, slachtofferhulp.nl, 13 oktober 2020.